Jul 11, 2025

Udostępnij artykuł W ciągu zaledwie czterech tygodni amerykański start-up Groq przeniósł tysiące swoich błyskawicznych układów LPU na mroźną północ Europy. Pierwsze zapytania klientów popłyną przez serwery w Finlandii, a rynek sztucznej inteligencji może przekonać się, czy nowy gracz naprawdę potrafi skrócić czas odpowiedzi modeli AI z sekund do milisekund — i w ten sposób odebrać Nvidii panowanie nad najbardziej pożądaną infrastrukturą ery generatywnej AI. Groq otwiera europejskie centrum danych w Helsinkach | Foto: Groq.com Poznaj nowego konkurenta Nvidii, który oferuje ultraszybką infrastrukturę AI bez deficytowych komponentów Dlaczego Groq wybrał właśnie Helsinki jako europejską bazę operacyjną i jakie przewagi daje ten wybór Jak regulacje UE i trend suwerennej AI mogą pomóc nowym graczom w przejęciu części rynku Prezentujemy też wgląd w dynamicznie rosnący rynek inferencji AI i możliwe scenariusze jego rozwoju w Europie Groq postawił na europejski debiut w Helsinkach i 7 lipca firma potwierdziła, że jej szafy serwerowe z autorskimi procesorami LPU (Language Processing Unit) wjeżdżają właśnie do obiektu Equinix. Pierwsze zapytania europejskich klientów popłyną jeszcze w tym tygodniu. Według prezesa Jonathana Rossa przeniesienie fragmentu chmury GroqCloud do Finlandii skróci drogę danych i pozwoli zaoferować "najniższe możliwe opóźnienia" bez miesięcy oczekiwania na sprzęt. Fiński adres nie jest przypadkowy. Kraj od lat kusi operatorów chłodnym klimatem, energią w ponad 60 proc. odnawialną oraz najniższą w UE stawką podatku od prądu dla centrów danych (0,5 euro/MWh). Dzięki przewodowi C-Lion1 opóźnienie do Frankfurtu spada tu poniżej 20 ms, a prawo i praktyka cyberbezpieczeństwa uchodzą za jedne z najbardziej restrykcyjnych w Europie. To kombinacja, która przyciągnęła już Google, Microsoft i atNorth. Firma Groq wpisuje się więc w ugruntowany trend "zielonej" infrastruktury na północy kontynentu. Sam Groq powstał w 2016 r., kiedy Jonathan Ross, współtwórca pierwszego układu TPU jeszcze w Google, uznał, że to nie trening, lecz uruchamianie wytrenowanych modeli AI stanie się wąskim gardłem rynku. Od tamtej pory jego start-up zebrał ponad miliard dolarów, a runda D z sierpnia 2024 r. podniosła wycenę do 2,8 mld dol. przy wsparciu Samsung Catalyst Fund, Cisco Investments i BlackRock. Ross zapowiada, że w najbliższych tygodniach w świat pójdzie 108 tys. kolejnych układów LPU, co uczyni Groq największym niezależnym dostawcą mocy obliczeniowej dla AI. Czytaj także w BUSINESS INSIDER Groq chce rywalizować z Nvidią Architektura LPU od początku była projektowana pod błyskawiczne generowanie tokenów. W niezależnym teście ArtificialAnalysis.ai klaster Groq obsługujący Llama 2-70B uzyskał 241 tokenów na sekundę i czas 0,8 s do pierwszego tokenu, co wymusiło… zmianę skali osi w raportach badaczy. W wewnętrznych pomiarach firma osiąga stałe 300 tokenów/s, a cała sieć GroqCloud przekroczyła ostatnio 20 mln tokenów/s strumieniowanych równolegle do klientów. Krótko mówiąc, modele AI na infrastrukturze Groq działają bardzo, bardzo szybko. Przewaga szybkości idzie w parze z niestandardowym łańcuchem dostaw. LPU wykorzystuje wyłącznie wbudowaną pamięć SRAM. Dzięki temu nie potrzebuje deficytowych kości HBM, do których wielu producentów ma utrudniony dostęp. Układy start-upu powstają w fabryce GlobalFoundries w stanie Nowy Jork w dojrzałej litografii 14 nm, co — jak podkreśla Ross — ogranicza ryzyko niedoborów komponentów i pozwala celować w wysokie wolumeny przy niskiej marży. Z tego powodu jest to również segment mniej atrakcyjny dla Nvidii. Nvidia dominuje natomiast w treningu modeli i właśnie podpisała z rządami Francji, Włoch i Wielkiej Brytanii umowy na budowę ponad infrastruktury Blackwell w Europie o łącznej wydajności 3 tys. eksaflopów. Eksaflop to miara mocy obliczeniowej, która oznacza wykonywanie kwintyliona prostych działań matematycznych na sekundę — mniej więcej tyle, ile wszyscy ludzie na Ziemi musieliby wspólnie liczyć bez przerwy przez ponad cztery lata, żeby zrównać się z jednym eksaflopem pracującym przez zaledwie sekundę. Warto zauważyć, że rynek pozostaje jednak daleki od przesądzenia w kontekście liderów, a sama Nvidia woli koncentrować się na wyżej marżowych kartach H100 oraz nadchodzącym GPU GB200. Groq, podobnie jak SambaNova, Cerebras czy Ampere, liczy więc na lukę pomiędzy popytem a dostępnością GPU , która otworzyła się po sukcesie ChatGPT. Groq ma regulacje po swojej stronie Regulacyjna mapa kontynentu działa na korzyść nowego gracza. Unijny Akt o Sztucznej Inteligencji wszedł w życie 1 sierpnia 2024, a kluczowe obowiązki dla dostawców modeli o zastosowaniu ogólnym, w tym wymogi dokumentacji energetycznej, zaczynają obowiązywać już 2 sierpnia 2025. Bliskość centrum danych do użytkownika ułatwia zgodność z zasadą suwerennej AI, którą forsują m.in. Paryż i Berlin, a przy okazji poprawia szybkość usług. Potencjał rynkowy jest niemały. Według Markets & Markets globalny segment inferencji AI wzrośnie ze 106 mld w 2025 r. do 255 mld dol. w 2030 r., przy średniorocznym tempie 19,2 proc. Europa odpowiada dziś za ok. jedną trzecią tej kwoty, a analitycy podkreślają, że generatywna AI i Edge computing (sposób przetwarzania danych, w którym urządzenia lub małe lokalne serwery wykonują większość obliczeń tuż przy miejscu, gdzie dane powstają – reakcja jest szybsza i nie trzeba przesyłać wszystkiego do odległej chmury) będą głównymi motorami popytu. Zadanie Groqa nie będzie jednak proste. Ekosystem oprogramowania wyrósł przez lata wokół CUDA i TensorRT, a developerzy przywykli do bibliotek zoptymalizowanych pod GPU, a nie LPU. Firma próbuje to nadrobić, udostępniając swoje API token-as-a-service i narzędzia z odpowiednimi wersji do popularnych modeli AI, ale dopiero masowa migracja klientów pokaże, czy przewaga prędkości przeważy nad samym kosztem przejścia do innego środowiska. Presję może też zwiększyć pojawienie się konkurentów z własnymi układami AI. Jeśli jednak fiński przyczółek potwierdzi deklaracje o uruchamianiu infrastruktury "w ciągu tygodni, a nie miesięcy", a developerzy naprawdę dostaną dostęp do dziesiątek milionów tokenów na sekundę za ułamek kosztu GPU, Groq może stać się dla sektora inferencji AI tym, czym Nvidia była dla treningu modeli AI: domyślnym wyborem całej branży. Na razie firma postawiła pierwszy europejski krok — i to w miejscu, które łączy zieloną energię, surowy klimat i politykę cyfrowej suwerenności. Dalej wszystko rozstrzygnie rynek, prawo Moore'a i apetyt użytkowników na szybkość, do której zdążą się przyzwyczaić w Helsinkach. Autor: Grzegorz Kubera, dziennikarz Business Insider Polska Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google. Tematy: